Karmnikowi goście, cz. 3 – Wróbel

wtorek, 3 lutego 2015

Pewnie każdy pomyśli, że to pospolity ptak widywany codziennie w mieście wśród żywopłotu, ale czy aby na pewno? Może wśród krzewów uwija się mazurek?

Mazurek to ptaszyna podobna do wróbla.  Wróbel jest nieznacznie większy od mazurka, jednak często z nim mylony. Najpewniejszą cechą rozpoznawczą jest policzek, u wróbla jednolicie szary, a u mazurka – czarna plamka na białym policzku. Poza tym mazurek ma brązowy wierzch głowy, a wróbel – szary, a na skrzydłach dwie białe pręgi (u wróbla pręga jest tylko jedna).

Wróbel:

Mazurek:

Wracając do wróbla… To gatunek małego ptaka osiadłego z rodziny wróblowatych, zamieszkującego Europę i Azję. Skolonizował ludzkie osiedla wraz z rozwojem rolnictwa, prawdopodobnie przed kilkoma tysiącami lat. Jednak już w roku 2004 wróbel zwyczajny został objęty ścisłą ochroną gatunkową. Wbrew powszechnemu mniemaniu nie jest to najliczniej występujący ptak lęgowy w Polsce, a jego liczebność spada w całej Europie.

Krępy, o stosunkowo dużej głowie i mocnym dziobie. U samca wierzch ciała brązowy z ciemniejszymi paskami, spód szary. Policzki szare, oddzielone brązową pręgą od szarego wierzchu głowy. Na podgardlu czarny śliniak. Wobec różnicy barw łatwo rozróżnić samca od samicy, upierzenie samicy jest przeważnie szare i nie wykazuje tonacji brązowych, natomiast samiec na wiosnę ma bardzo ładną barwę. Wierzch głowy szary, a po bokach kasztanowaty, podgardle czarne za okiem biała plamka, grzbiet brązowy z czarnym kreskowaniem, a przez kasztanowate skrzydła przechodzi biała pręga.

Średnie wymiary to ok. 14–15 cm, masa ciała – 30 g. Pożywienie to głównie nasiona zbóż, chwastów, drzew i krzewów, nasiona roślin strączkowych, a wiosną drobne owady.

Według starych zapatrywań wróbla uważano za ptaka bardzo inteligentnego. Wróbel omija pułapki i zasadzki nawet te najsprytniejsze. Jednak przy bliższej obserwacji okazuje się, że jego postępowanie wynika z wrodzonej obawy. Wystarczy wysypać do karmnika inne ziarno, aby wystraszyć go na kilka dni.

Oswojenie z nowością następuje dopiero po dłuższym czasie, drogą powolnego przyzwyczajania. Dlatego sztuczne strachy typu kolorowe nitki, gałganki, puszki itp. mające odstraszać wróble działają świetnie, ale… krótko. Po kilku dniach ptaki się z tymi rzeczami oswoją.

Wróbel różni się od innych naszych ptaków tym, że przyzwyczaja się prawie do wszystkiego. Dlatego nie boi się ruchu ulicznego, lamp elektrycznych i samochodów. I tak samo dobrze czuje się w mieście jak i na wsi.

Wróbel ma świetną pamięć, doskonale wie, kiedy na wsi karmi się kury, gołębie, konie, jak do nich dolecieć, gdzie w pobliżu są gęste krzaki lub świerki, w których w razie zagrożenia można się schować.  Z powodu swojego południowego pochodzenia źle znosi ostre mrozy.

Już w lutym upatruje sobie miejsca na gniazdo, obwieszczając to całej okolicy. Zwłaszcza samiec siada przy gnieździe i ćwierka ile ma sił.

Więcej zdjęć wróbla: https://www.flickr.com/photos/wezu/sets/72157649975018940/

Paweł Wężyk
Źródła: Wikipedia; Andrzej G. Kruszewicz, Ptaki Polski od A do Z; Jan Sokołowski, Ptaki ziem polskich.

Dodaj komentarz:

Zaloguj się przez Facebooka

lub